Nrc.next zoekt zich te pletter naar goede journalisten

Journalistiek is een lastige arbeidsmarkt. Wat kan je als student doen om toch een uitdagende baan te vinden? Hierover praat ik met Hans Nijenhuis, redactiechef van nrc.next. Een krant die veel studenten lezen. ,,Ik zoek me te pletter naar goede journalisten”.

Nijenhuis studeerde geschiedenis in Leiden. ,,Als zestienjarige jongen vroeg ik me af hoe je dat nou doet, journalist worden. De moeder van een vriendin van een vriendin was journalist bij NRC-Handelsblad. Gewapend met mijn schoolkrantartikelen, verhaaltjes en gedichten heb ik haar opgezocht. Zij adviseerde me een academische studie te volgen. Het vak, zei ze, kunnen we je altijd nog leren. Maar het nadenken leer je op de universiteit.”

Of dat waar is, weet Nijenhuis niet. Wat hij wel merkt, is dat collega’s die een universitaire studie hebben gevolgd, makkelijker werken: ,,Al is het alleen maar omdat de mensen die nu Kamerlid, minister of chirurg zijn, vroeger je studiegenoten waren. Daardoor weet je: die man heeft wel een witte jas aan, of een auto met chauffeur, maar hij is niet hoger dan ik. Als je die ervaring niet hebt, zou het kunnen zijn dat je onder de indruk raakt.”

Onbetaalde stage
Nijenhuis haalde een getuigschrift Internationaal Recht en vertrok naar Londen. Daar studeerde hij Europese Studies aan de London School of Economics. Hij koesterde nog steeds de wens journalist te worden en schreef een brief aan de correspondent van NRC-Handelsblad: ,,U moet vast wel eens naar twee persconferenties tegelijk.’’ Nijenhuis: ,,Als ik zijn archief bijhield, leerde hij mij het vak. Onbetaald, want er was geen budget. Daar heb ik veel van geleerd. Ik begon steeds langere stukken te schrijven. Zo ben ik er een beetje ingerold. Dus, een tip: laat zien dat je echt voor journalistiek gaat. Ik solliciteerde bij vijf kranten, en bij alle vijf kon ik binnenkomen. Allemaal kickten ze op het feit dat ik op eigen initiatief een onbetaalde stage heb gelopen. Nu ik zelf mensen aanneem, kick ik ook op dat soort dingen.”

Verleiden
Nijenhuis voert vaak sollicitatiegesprekken: ,,Ik zoek me te pletter naar goede journalisten voor nrc.next. Waar vind ik moderne journalisten die niet alleen een stuk kunnen schrijven, maar ook nadenken over hoe ze het verhaal moeten vertellen? Hoe presenteer ik dingen? Welke media zet ik in? Hoe maak ik aantrekkelijke koppen? Hoe verleid ik de lezer? Van jullie generatie lezen steeds minder mensen een betaalde krant. Dat zou er toe moeten leiden dat je als nieuwe journalist denkt: hoe zorg ik dat die gasten mij wel lezen? Maar wat we zien is dat de huidige stagiaires net zo zijn als de stagiaires die we twintig jaar geleden kregen. Jongens en meisjes die mooie verhalen willen schrijven, correspondent willen worden en het liefst commentaar willen geven.”

Modern
,,Het stikt van de meningen. Je wordt er helemaal gek van en de lezer ook. Hij wil een journalist die op onderzoek uitgaat, die hem feiten geeft – op grond waarvan hij een mening kan vormen – en die dat ook modern kan presenteren. Als je dat kan, en je loopt stage, dan heb je een goede kans op een baan.”
Bij NRC-Handelsblad en nrc.next gaan de meeste banen naar stagiaires. Nijenhuis: “Je kan nog zo mooi een brief schrijven of een sollicitatiegesprek voeren. In de praktijk blijkt pas hoe iemand zich ontwikkelt. De chefs van onze deelredacties willen een goede stagiair eigenlijk niet kwijt. Denk dus na waar je stage loopt. En doe het goed. Zeg niet om vijf uur dat je naar huis moet, maar bewijs jezelf.”

Gekker
Bij sollicitaties let Nijenhuis op mensen die ‘anders’ zijn. ,,Toen we met nrc.next begonnen, hadden we hier al 190 redacteuren van NRC-Handelsblad. Allemaal van die jongens als ik, met een studie geschiedenis, rechten of economie als achtergrond. Maar als je een krant wil maken voor een nieuwe generatie, zoek je de journalisten van een nieuwe generatie. Mensen die wat gekker en origineler zijn. Zoals een jongen die filosofie studeerde, stukken voor de Groene Amsterdammer schreef en een column op de jongerenpagina van De Telegraaf had.”

Internet
Inmiddels staat nrc.next aan de vooravond van weer een nieuw begin. Binnenkort lanceert de krant een nieuwe website. Nijenhuis: ,,Ik heb net sollicitatiegesprekken voor internetredacteuren achter de rug. Het zijn er maar weinig – echt waar – die langskomen en zeggen hoe een website hoort te werken. Ik nam aan dat de nieuwe generatie het internet volkomen in de vingers heeft. Als gebruikers hebben ze dat wel, maar als producent absoluut niet. Voor wie het wel beheerst, zijn er genoeg banen.”

Nijenhuis heeft wel meer zorgen over de nieuwe generatie: ,,Laatst had ik dertig studenten van een kunstacademie op bedrijfsbezoek. Die vond ik echt een beetje sloom. Slechts twee lazen een betaalde krant. De rest las gratis kranten. Vinden ze die krant goed? Nee. Waren ze er blij mee? Nee. Waarom lezen ze die dan? Lekker gemakkelijk, je krijgt ze gratis. Hoe kan je als 21-jarige zo gemakzuchtig zijn over waar jij je informatie vandaan haalt? Ze misten de ambitie om meer te willen en te weten. Als je geen ambitie hebt of geen betaalde krant leest, zet je jezelf buitenspel. Ding je niet mee naar het hoogste. Mensen lezen over de arbeidsmarkt dat je meteen een leaseauto en een goed salaris krijgt. Die zijn er alleen voor mensen die echt iets willen en iets kunnen. Als je goed bent, vechten ze om je.”

Nichtje
Waarom is Nijenhuis ondanks zijn zorgen toch met nrc.next begonnen? ,,Er is gelukkig wél een groep die een brede belangstelling heeft. In het algemeen schilderen mensen de jeugd af als alleen geïnteresseerd in seks, drugs en rock-’n-roll. Dat is voor een deel waar. Maar er is ook een groep die wel degelijk hyperactief, intelligent en geïnteresseerd is. Alleen het feit dat ze niet de Volkskrant of NRC lezen, maakt hen nog niet dommer of minder geïnteresseerd dan de generatie van twintig jaar geleden. Ze halen hun informatie elders vandaan. Mijn 24-jarige nichtje vertegenwoordigt voor mij die groep; haar oordeel is belangrijk. Deze categorie is in de minderheid maar nog steeds vrij talrijk. Voor deze jongeren maken we nrc.next. Mét die mensen maken wij het ook. Er werken hier redacteuren die heel goed zijn. Dan denk ik: Wauw, wat gaaf dat ik met deze mensen mag werken.”