Ernst-Jan Pfauth

Verkenning van media en intentioneel leven

Door Ernst-Jan Pfauth, mediacolumnist bij NRC en presentator van POM.

Abonneer je op de nieuwsbrief van Ernst-Jan. Ontvang net als 7.000 anderen nieuwe artikelen over intentioneel leven.

Nieuwste artikelen

  • Interviewlessen uit mijn favoriete podcast: How I Built This

    Interviewlessen uit mijn favoriete podcast: How I Built This

    How I Built This van Guy Raz staat in het lijstje van mijn favoriete podcasts.

    Raz vraagt oprichters van onder andere Starbucks, WordPress, Mailchimp en Dell hoe ze hun bedrijven hebben opgebouwd.

    Welke tegenslagen overwonnen ze? Wat was de rol van geluk?

    Raz heeft rond zijn podcast een boek met de belangrijkste lessen uitgebracht en organiseert oo How I Built This ‘Summits’.

    Afgelopen maart vertelde Raz op SxSW over het ontstaan van zijn podcast. Je kunt de lezing in het geheel terugzien:

    Deze interviewlessen haalde ik uit het gesprek met Guy Raz:

    • Om de verbeelding van zijn luisteraars te prikkelen, gebruikt Raz muziek om belangrijke momenten in het gesprek te benadrukken. Zoals een jazzmuziekje als de gast vertelt dat haar bedrijf lekker begint te lopen.
    • Raz spreekt van “geproduceerde gesprekken”. Hij spreekt zijn gast minimaal drie uur, soms zelfs vijf, en knipt het dan terug naar een uur. Zijpaadjes sneuvelen als eerste. Hij laat ‘uuh’-s en versprekingen er wel in – het gesprek moet wel echt als een gesprek blijven klinken. Les hieruit: neem veel langer op dan je podcast duurt. Ik ga de opnametijd van Jonge Jaren verdubbelen.
    • Raz leest zo’n acht uur over zijn gast voordat het gesprek begint. Als hij dit carrièreoverzicht heeft, gaat hij na welke dingen nog onduidelijk zijn. Witte vlekken op de wereldkaart van de ondernemer. Die vlekken vraagt Raz vervolgens naar.
    • Vaak is de gast die witte vlekken ook alweer vergeten. Daarom vertellen ze vaak dingen voor het eerst bij Guy Raz. “Poking around to trigger memories”, noemt hij zijn eigen interviewstijl.

    Geïnteresseerd in meer interviewlessen? Bekijk hier de collectie

  • Dromen van een media-imperium

    Elke maand verstuur ik een nieuwsbrief over intentioneel leven en media. Nog geen lid? Geef je hier op:

    Abonneer je op de nieuwsbrief van Ernst-Jan. Ontvang net als 7.000 anderen nieuwe artikelen over intentioneel leven.

    1. Heerlijke serie bij Apple+: WeCrashed. Over het WeWork-debacle. Het megalomane koppel Adam Neumann en Rebekah Paltrow (in een geweldige rol van Anne Hathaway) wist hun bedrijf op te blazen tot een waardering van 47 miljard dollar. Tot 90 procent van de waarde verdampte. Hun durf vond ik bij vlagen inspirerend. Maar daarna nam de gekte het weer over.

    (meer…)

  • Eerste ervaringen met het opbouwen van een publiek via TikTok

    Na eindeloze aanmoediging van Gary Vaynerchuk en het een laatste zetje van het Amsterdamse bureau Unlike ben ik begonnen aan TikTok. Ik hoop mijn interviews er een breder publiek te geven en mijn eigen merk te versterken.

    Het netwerk fascineerde me al tijden omdat het algoritme voor een level playing field zorgt: ook als je weinig volgers hebt, kun je mensen bereiken.

    Daardoor ben ik nu videos uit mijn archief aan het delen. Twee fragmenten van Marcel van Roosmalen die me in POM met de grond gelijkmaakt zijn binnen twee dagen gezamenlijk 20.000 keer bekeken, ook al heb ik een handvol volgers. Nu is veilig om te stellen dat Marcel overal viraal gaat tegenwoordig, maar ook video’s Piet Oudolf en Typhoon (beide uit Jonge Jaren) hebben binnen een paar dagen meer views op TikTok dan de tien YouTube-fragmenten die ik al maanden van ze online heb staan.

    Voorlopig blijf ik dus nog even mooie fragmenten uit mijn archief delen.

    Maar om mijn account zelf ook interessant te maken is natuurlijk ook originele content nodig.

    Daarom ga ik de how-to stukken van deze blog vertalen naar TikTok-video’s. Zoals: zo maak je van boeken lezen een gewoonte.

    Daarbij houd ik rekening met deze ‘mindsets‘ waarmee Europeanen op TikTok zitten:

    “The majority of the TikTok community fell into a combination of four core mindsets which differentiated the platform to competitors: ‘Entertain me’, ‘Participate’, ‘Uplift’ and ‘Discover’. Each mindset category brought with it a different state of mind and therefore big implications for the marketing industry.”

    New research from TikTok lifts the lid on new consumer mindsets

    Niet vergeten grapjes te maken dus.

  • Walt Disney had een goede neus voor nieuwe technologie

    Wat me opviel tijdens het lezen van Walt Disney’s biografie is dat hij altijd direct nieuwe technologieën in de entertainmentwereld uitprobeerde.

    Disney hoopte op een first movers’ advantage.

    (meer…)

  • Ben je media-ondernemer? Dan heb je vast iets aan het Disney-model

    Binnenkort brengen we in POM een ode aan Disney, met radiodj Michiel Veenstra. Ik heb er zin in, want de bedrijfsvoering van het vroege Disney inspireert me al jaren.

    Walt Disney heeft de eerste decennia van zijn carrière obsessief animatiefilms gemaakt. Alle opbrengsten stak hij direct weer in zijn nieuwe film. Geld was geen doel, slechts een middel:

    “If you want to know the real secret of Walt’s success,” longtime animator Ward Kimball would say, “it’s that he never tried to make money. He was always trying to make something that he could have fun with or be proud of.”

    Maar als je er altijd te weinig van hebt, kan geld behoorlijk afleiden. De eerste paar hoofdstukken van de geweldige Disney-biografie van Neal Gabler gaan vrijwel alleen maar over geldzorgen.

    Gelukkig kwam in 1932 Kay Kamen in het leven van Disney. Deze merchandise-handelaar zag een groot commercieel potentieel in de animatiepersonages van Disney.

    En daarmee een einde aan de geldzorgen.

    (meer…)

  • De TikTok-Spotify-Pipeline zorgt voor meer onafhankelijke artiesten

    Vette onderzoeksvideo van Vox en The Pudding, waarin twee datajournalisten in tweeëntwintig minuten het effect van een TikTok-hit uitpluizen:

    Video door Vox

    Een paar observaties:

    • De distributiekracht van TikTok is ongekend. Zoals eerder beschreven kunnen videos en liedjes door de ingebouwde sample-functie van TikTok snel viraal gaan.
    • Als een liedje het goed doet op TikTok, werkt het ook op Spotify. Na een liedje te hebben gehoord op TikTok, willen mensen het afspelen op Spotify. Door die vele aandacht belanden de liedjes vervolgens ook in redactionele afspeellijsten. Gevolg: artiesten met een TikTok-hit zien hun maandelijkse plays door het dak gaan.
    • De TikTok-Spotify-Pipeline zorgt ervoor dat artiesten betere deals krijgen van platenlabels. Een standaard platendeal in de VS heeft een royaltieverdeling van 85% voor het label en 15% voor de artiest. Alle masters zijn van het label. Maar als een artiest zelf al voor distributie kan zorgen, heeft ie een goede onderhandelingspositie (leverage!). Daardoor bieden labels steeds vaker fifty/fifty-deals aan, waarbij de artiest eigenaar van de masters blijft en alleen een licentie verkoopt.
    • Maar waarom zou je überhaupt bij een label gaan als je zelf de wereldwijde distributie kunt regelen? Uit de data van Vox blijkt dat steeds meer artiesten die een hit hebben gehad in de Spotify Top 200 lekker voor zichzelf blijven werken.

    Meer artiesten blijven onafhankelijk! Ze innen zelf Spotify-cheques, verkopen hun eigen merchandise en toeren de wereld rond. Mooie middelvinger naar de gulzige middleman.

    Hoewel, ‘onafhankelijk’, ze zijn natuurlijk wel overgeleverd aan de grillen van het TikTok-algoritme. Drie tot vijf keer per dag posten, luidt het devies. Bovendien moet je een aantal banen combineren:

    Still uit de video van Vox

    Dat je niet denkt dat het die onafhankelijke artiesten aan komt waaien.

  • Stephen King over zijn jonge jaren

    Toen Stephen King in 2003 Amerika’s meest prestigieuze literaire onderscheiding ontving, deed dat veel stof opwaaien. Want zijn boeken – zoals The Shining, Carrie en The Green Mile – zijn géén literatuur, aldus enkele poortwachters.

    In een vlammend dankwoord maakt hij die critici onschadelijk door ze te omarmen (iedereen die discussieert over literatuur is een vriend). Maar daar wil ik het verder niet over hebben.

    Want King vertelt indrukwekkend over zijn jonge jaren. Een tijd van armoede voor zijn gezin met twee kinderen:

    There were some hard, dark years before Carrie. We had two kids and no money. We rotated the bills, paying on different ones each month. I kept our car, an old Buick, going with duct tape and bailing wire. It was a time when my wife might have been expected to say, “Why don’t you quit spending three hours a night in the laundry room, Steve, smoking cigarettes and drinking beer we can’t afford? Why don’t you get an actual job?”

    Maar zijn vrouw – Tabitha King – deed dat niet.

    (meer…)

  • Mensen met ruime geesten

    Voormalig topadvocaat Willem Jonkers (bekend van Bouwfonds-zaak) in de Quote van april 2022:

    Zelfs nadat [mijn vader] een belletje kreeg dat ik vaak spijbelde. Ik deed niks geks, hoor, vaak had ik gewoon geen zin. Toen werd ik ontboden bij de conrector. Die had mij moeten schorsen, want het was schandalig hoe vaak ik er niet was. Maar die man had ook wel door dat dat me niets zou kunnen schelen, dat-ie me dan kwijt was. Dus in plaats daarvan zei hij dat ik vooral mijn cijfers boven de 7 moest houden. Mijn vader zei altijd dat je een tweedeling kunt maken: er zijn mensen met ruime geesten en mensen met enge geesten. Deze conrector behoorde duidelijk tot de eerste categorie. Als hij de regeltjes had gevolgd, was ik een drop-out geweest. Maar hij zag dat ik dingen op mijn eigen manier moest kunnen doen.

    Willem Jonkers (vetgedrukt door mij)

    Ruim denken is risicovol, maar het zo waard.

  • Janine Abbring en Jeroen Wollaars delen interviewlessen

    Met POM organiseerden we een live-evenement in Amsterdam. Het was een theatraal en opgetogen samenzijn met onze 450 luisteraars.

    Jeroen Wollaars (Nieuwsuur) en Janine Abbring (Zomergasten) deelden er hun interviewlessen.

    Dit stak ik van ze op:

    Ga het bruggetje van ongemak over

    Als je een gedachte in je hoofd hebt tijdens het interview die je niet durft uit te spreken, is het hoogstwaarschijnlijk precies de vraag die je moet stellen. Zo deelde Janine tijdens Zomergasten met veel schroom de gedachte dat schrijver Maxim Februari als transman de ‘ideale man’ voor een vrouw is omdat hij begrijpt hoe het is om vrouw te zijn. Dat leverde een heel oprecht gesprek op over zijn haters. Jeroen: “Je moet het bruggetje van ongemak over” en “als je merkt dat je bang wordt van een vraag, is het waarschijnlijk precies de goede vraag.”

    Wees charmant kritisch

    Ik vertelde dat ik in interviews niet graag een keiharde confrontatie aanga, omdat ik dan vrees voor een loopgraveninterview (terwijl ik graag samen iets wil verkennen). Jeroen adviseerde me dat wel te doen, maar dan wel op charmante wijze, zodat de noodzakelijke chemie behouden blijft: “Met vriendelijkheid bereik je over het algemeen veel meer”. Geïnterviewden vinden het juist dan vaak prettig om uitgedaagd te worden en zichzelf te moeten verduidelijken, aldus Jeroen. Zoals Jeroen Pauw mooi schmierend kan zeggen: “Maar had u nu zelf het idee dat u antwoord gaf op de vraag?”.

    Voorbereiden, en dan loslaten

    Open deur, maar: goede voorbereiding is cruciaal. Janine opereert als een jazzmuzikant. Door zich zeer grondig voor te bereiden – zo leest ze alle boeken van een schrijver die ze te gast heeft en gaat ze eerst op de koffie – durft ze tijdens het interview die voorbereiding los te laten en haar nieuwsgierigheid te volgen. En Jeroen vult van tevoren dit Notion-template in:

    Het Notion-template dat Jeroen van tevoren invult

    Je kunt het hele gesprek met Jeroen en Janine op Podimo beluisteren.

    Foto: Dorien Pfauth

  • Portret van de man die miljoenen lezers op het spoor zette naar financiële onafhankelijkheid

    In 2020 schreef ik een aantal artikelen over mijn fascinatie voor de FIRE-beweging. Onder andere over de negen stappen die ik zette naar financiële onafhankelijkheid.

    Inmiddels heb ik vrijwel alles beschreven wat ik vind interessant aan FIRE (Financial Independence, Retire Early). Behalve één ding: ik heb nooit goed uitgelegd waarom ik er – na jaren van ontevredenheid over mijn financiën – in 2017 eindelijk aan begon.

    Dat kwam door één man. Peter Adeney, alias Mr. Money Mustache, trok me over de streep. Hij is een volstrekt origineel figuur, schrijft ongelooflijk overtuigend, en is hier en daar onuitstaanbaar in zijn bezuinigingsdrang.

    Het leek me interessant om hem eens te portretteren en zijn belangrijkste ideeën op een rijtje te zetten. Bijvoorbeeld waarom FIRE bijvoorbeeld niet om rijkdom draait, maar om vrijheid.

    Als je Adeney nog niet kent, is dit hopelijk een goede introductie. Heb je hem wel al gelezen? Dan hoop ik dat onderstaand overzicht van zijn ideëen alsnog enthousiasmerend werkt voor je eigen FIRE-reis.

    (meer…)

  • Als Grote Namen uit hun vroege werk voorlezen

    Als je iemands werk bewondert, vergeet je af en toe dat die persoon ooit het vak heeft moeten leren. Dat is zonde, want voor je het weet denk je dat jij wel nooit zo goed gaat kunnen worden, omdat je huidige werk in geen vergelijking staat tot het briljante werk van je voorbeeld.

    Daarom maak ik Jonge Jaren en daarom luisterde ik met veel plezier naar twee gesprekken van schrijver Michael Lewis (bekend van Moneyball en The Big Short).

    Samen met audiojournalist Ira Glass (This American Life) en auteur George Saunders (Tenth of December) blikt Lewis terug op hun oude werk. Ze lachen om zinnen als ‘you could almost hear them thinking’ en oersaaie reportages over supermarkten. 

    Wat was het punt waarop ze ‘hun stem’ gevonden hadden? Als je het plezier dat ze in hun werk hebben daadwerkelijk kunt horen of lezen in hun werk. Voor Ira Glass was het een reportage in de Oreo-fabriek. Voor George Saunders toen hij zijn manier van borrelpraat voeren ook op papier ging gebruiken. Voor Michael Lewis toen hij zijn ervaringen uit schimmige boiler rooms neerpende.

    Dat duurde bij hen alle drie járen.

  • Waar Twitter geld lekt

    Sinds we weten dat Twitter van Elon wordt, zijn er drie dominante narratieven:

    1. Het is eng dat een miljardair zo’n belangrijk medium koopt (Eens. Al vond ik het ook eng dat zo’n invloedrijk medium beursgenoteerd is en dus gericht op winstmaximalisatie in plaats van haar rol in de democratie)
    2. Maar vrijheid van meningsuiting dan? (Ik maak gebruik van de vrijheid om nog even geen mening te hebben hierover)
    3. Hoe gaat Twitter de aankoopsom van 44 miljard dollar waard zijn?

    Over dat laatste punt vliegen de analyses me om de oren van bloggers die ik heel graag lees. Eerst Ben Thompson (maak er twee bedrijven van: TwitterServiceCo en TwitterAppCo), toen Nathan Baschez (geef iedereen de kans een eigen algoritme voor Twitter aan te bieden) en nu van Packy McCormick.

    Die komt met een spot on observatie over Twitters commerciële potentieel die een open deur lijkt, maar waar hij nu op geweldige wijze de woorden aan geeft.

    Twitter lekt geld

    McCormick denkt dat Twitter een app-ecosysteem a la WeChat moet ontwikkelen. Twitter heeft immers een heel dominante positie als een plek waar bedrijven klanten vinden (denk aan content marketing en inhaak-tweets) en met ze communiceren (denk aan DM’s voor web care). Alleen omdat je vrijwel niets op het platform kunt kopen, lekt er geld weg:

    The fun thing about building platforms and primitives is that the swarm will figure out way more compelling projects than I can imagine sitting here, but the benefit to Twitter is clear: stop letting people discover things on-platform and purchase off-platform

    If We Ruled the Tweets van Packy McCormick

    Ik heb dit als gebruiker ook gemerkt. Van alle boeken, tickets en lidmaatschappen die ik via Twitter verkocht, zag het medium geen cent van terug.

    Als andere bedrijven hun producten kunnen integreren met Twitter, kan het medium bakken geld verdienen met commissies.

    McCormick noemt een aantal voorbeelden, zoals meer integratie van bedrijven in Twitter DM’s. Handig als KLM automatisch je vlucht kan zien bijvoorbeeld, als ze ooit weer eens aan web care gaan doen. In China is dit doodnormaal, daar DM’en zelfs journalisten met lezers.

    Of native integratie van populaire nieuwsbrief- en podcastapps.

    Een van de meest prikkelende ideeën vond ik dat je je Twitter-profiel – “the most underdeveloped real estate on the internet” – en bijbehorende connecties zou kunnen gebruiken voor het communiceren met andere services (denk aan een event op Zoom of het streamen van een game). Of, jawel: “Twitter profiles could be the portal to the Open Metaverse”.

    Andere interessante punten uit het artikel:

    • Hij benadrukt het belang van de kleine groep ‘power users’. Zij zorgen ervoor dat de andere gebruikers ook mee blijven doen. Stukkie Pareto-principe in de praktijk. McCormick stelt zelfs voor dat ze via een Twitter DAO een bestuurszetel krijgen.
    • Dat blauwe vinkje beschikbaar maken aan iedereen, voor een kleine maandelijkse fee. Dat maakt Twitter betrouwbaarder als identificatiemethode en levert het bedrijf miljarden op.
    • Een aantal van de plannen die Musk aan investeerders pitcht zijn gelekt aan The New York Times. Daaruit blijkt dat abonnementen een cruciale rol gaan spelen. McCormick vindt dat logisch. Twitter is niet een sociaal netwerk a la Facebook maar een professioneel netwerk a la LinkedIn. En laatstgenoemde haalt grote meerderheid omzet uit abonnementen als LinkedIn Premium (maak ik zelf ook gebruik van). Voordat LinkedIn verkocht werd aan Microsoft, kwam slechts 18 procent van de omzet uit advertenties.