De Amsterdamse Stadsschouwburg vroeg me voor de rubriek ‘Lieveling‘ naar mijn favoriete kunstenaar of kunstwerk. Ik ben zo vrij geweest het e-mailinterview naar pfauth.com te copy-pasten.
Wat is je favoriete kunstenaar of kunstwerk?
Een paar jaar geleden had ik het heel moeilijk gevonden om antwoord op deze vraag te geven, omdat ik geen flauw idee had wat mijn kunstsmaak was. Daarom besloot ik in 2008 om de werken die me raakten te fotograferen en op te slaan in het programma Evernote. Dan zou ik de verzameling later nog eens kunnen raadplegen om overeenkomsten tussen die werken te ontdekken. Nou, dat is gelukt.
Weet je nog toen je het voor het eerst zag, of wanneer het de grootste indruk op je maakte? Heb je daar een leuke anekdote bij?
Het is bijna te mooi om waar te zijn, maar de kunstenaar die ik nu als favoriet noem, was ook de schilder die ik voor het eerst vastlegde in Evernote: de Rus Wassily Kandinsky (1866 – 1944). In het Stedelijk Museum fotografeerde ik op 16 juli 2008 ‘Deux Entourages’. Nu ik dat schilderij weer zie, vind ik het niet eens heel spectaculair, maar misschien komt dat omdat ik inmiddels weet hoe overweldigend andere schilderijen van Kandinsky kunnen zijn. Daar kwam in september 2011 achter, toen ik in New York een overzichtstentoonstelling in het Guggenheim bezocht. Aan het begin van de rotunda zag ik zijn eerste schilderijen en hoe hoger ik liep, hoe abstracter zijn werken werden. Toen ik de nok van het Guggenheim bereikt had, ging ik met de lift naar beneden om de hele tentoonstelling nog een keer te bekijken. Dat heb ik tot nu toe maar één keer in mijn leven gedaan.
Wat maakt het zo bijzonder?
Normaal interesseert abstracte kunst me niet zo en ik vroeg me af waarom Kandinsky’s werk me dan wél raakte. Kandinsky was één van de eerste kunstenaars die abstract schilderde en dat benaderde hij op een zeer analtyische manier. In zijn boeken beschrijft hij minitieus welk effect welke kleuren op de toeschouwer hebben en hoe een horizontale lijn iemand anders beïnvloedt dan een diagonale. Door een combinatie van kleuren en vormen wilde hij ervoor zorgen dat de toeschouwer een ‘innerlijke noodzaak’ ervaart. Nou, dat lukt hem bij mij uitstekend. Als ik naar Mouvement I kijk, zie ik een soort schitterende fantasiewereld voor me, een avontuurlijke plek, ergens in de toekomst, waar schoonheid overheerst. Ik ervaar bijna een soort gewichtloosheid, alsof ik door de ruimte zweef en prachtige objecten voorbij zie komen.
Denk je er vaak aan? Gebruik je het voor inspiratie in je werk?
Ik probeer mezelf elke dag te confronteren met de verwondering en het ontzag voor absolute schoonheid die ik in het Guggenheim ervoer. De grootse schilderijen van Kandinsky leren me al mijn talent en tijd te steken in werk waar ik echt in geloof en om zo die innerlijke harmonie te bereiken. Dat effect breng ik overigens op een vrij platte manier teweeg, haha. Op mijn iPhone en iPad heb ik Mouvement 1 als wallpaper en Composition VII siert mijn desktop.
Waarom moet iedereen dit minstens één keer in zijn leven hebben gezien?
Kandinsky zag de kunst als een soort piramide. De top van de piramide is de avant-garde, en daar wilde hij zitten. Hij hield de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen in de gaten en probeerde de tijdsgeest te vatten in zijn werk. Vanaf die top wilde hij de toeschouwer met zijn kunst naar boven halen door hen de wereld om zich heen telkens opnieuw te laten ontdekken. Ik interpreteer zijn theorie als ‘lang leve de verwondering’ en een aanmoeding om zonder te oordelen nieuwe ontwikkelingen tegemoet te treden. Dat is toch een prachtig streven? In ieder geval reden genoeg om jezelf ook eens aan zijn werk bloot aan te stellen.